Ang mga pagkawala sa pagpopondo ng UN para sa mga refugee na naninirahan sa Rwanda ay nagbabanta sa “karapatan sa edukasyon” para sa mga bata sa higit sa 100,000 na pamilya na tumakas mula sa alitan sa iba’t ibang bahagi ng Silangang Aprika upang mamuhay sa limang kampo.
Sinabi ni Epimaque Nzohoraho, isang refugee mula Burundi, sa Associated Press noong Huwebes kung paano sinabi ng tagapangasiwa ng boarding school ng kaniyang anak na hindi na dapat pumunta pabalik sa paaralan ang kaniyang anak dahil tumigil na ang pagbabayad ng UNHCR sa kaniyang bayad sa paaralan.
Hindi alam ni Nzohoraho kung magkano ang binabayad ng UN refugee agency dahil direkta itong binabayad sa paaralan, ngunit “nag-asang ililigtas ng edukasyon ang hinaharap ng kaniyang anak.”
Noong nakaraang linggo, inanunsyo ng UNHCR ang mga pagkawala sa pagkain, edukasyon, tirahan at pangangalagang pangkalusugan dahil sa pagbagsak ng pag-asa na matugunan ang $90.5 milyong pangangailangan sa pagpopondo.
Ayon kay UNHCR spokesperson Lilly Carlisle, lamang $33 milyon ang natanggap noong Oktubre at sinabi na “hindi kaya ng ahensya na tugunan ang mga pangangailangan ng mga refugee.”
Tinitirhan ng Rwanda ang 134,519 na refugee — 62.20% ay tumakas mula sa karatig na Congo, 37.24% mula sa Burundi at 0.56% mula sa iba pang mga bansa, ayon sa datos mula sa kagawaran ng pamamahala ng emergensya ng bansa.
Kabilang dito ay 553 na mag-aaral na kwalipikado upang pumasok sa mga boarding school ngayong taon, ngunit hindi makakapasok dahil sa mga hadlang sa pagpopondo. Sinusuportahan na ng UNCHR ang 750 mag-aaral sa mga boarding school, ayon kay Carlisle. Ang bayad sa paaralang boarding sa Rwanda ay $80 bawat termino ayon sa mga alituntunin ng pamahalaan.
Nakaapekto rin ang mga hadlang sa pagpopondo sa mga cash transfer para sa pagkain, na bumaba mula $5 hanggang $3 kada refugee kada buwan mula noong nakaraang taon.
Ayon kay Chantal Mukabirori, isang refugee mula Burundi na naninirahan sa silangang kampo ng Mahama sa Rwanda, dahil sa bawas na rasyon sa pagkain, nagugutom at tumatangging pumasok sa paaralan ang kanyang apat na anak.
“Inaasahan mo ba akong magpadala ng mga bata sa paaralan kung alam kong walang pagkain?” tanong ni Mukabirori.
Hinikayat ni Carlisle ang mga refugee na “hanapin ang trabaho upang suportahan ang kanilang mga pamilya,” ngunit ayon sa ilan ay mahirap gawin ito bilang refugee.
Ayon kay Solange Uwamahoro, tumakas sa karahasan sa Burundi noong 2015 matapos ang isang pag-aakalang pag-aaklas, baka ang pagbalik sa parehong bansa kung saan pinatay ang kanyang asawa ay ang tanging opsyon na.
“Wala na akong ibang pagpipilian ngayon. Maaaring mamatay ako sa gutom…napakahirap makakuha ng trabaho bilang isang refugee,” ayon kay Uwamahoro sa AP.
Ayon kay Phillipe Babinshuti, kalihim na permanenteng nakaatas sa kagawaran ng pamamahala ng emergensya ng Rwanda, hindi dapat kalimutan ng mga refugee na tinatanggap sa Rwanda sa ilaw ng dumaraming bilang ng global na alitan at krisis.
Maaaring lumala ang epekto sa edukasyon sa pagpapatala sa paaralan, na ang datos mula UNHCR noong 2022 ay nagpapakita na 1.11 milyong sa 2.17 milyong bata sa Silangan, Horn of Africa at Great Lakes region ay wala sa paaralan.
“Ang gross enrollment ay nasa 40% para sa pre-primary, 67% para sa primary, 21% para sa secondary at 2.1% para sa tertiary education. Habang ang datos sa pre-primary at primary ay naaayon sa global na trend, mas mababa ang rates ng pagpapatala sa secondary at tertiary,” binasa sa bahagi ng ulat ng UNHCR.